آشنایی با شبکه کامپیوتری و VOIPآشنایی با شبکه های کامپیوتری و تسلط بر تجهیزات و روال کار با این مدل شبکه ها، یکی از مهم ترین اصولی هستند که دنیای تجارت امروزه به آن نیاز دارد. از این رو ما در مجموعه ISG تصمیم گرفته ایم تا یک دوره ی جامع و کامل در ارتباط با شبکه های کامپیوتری، تجهیزات مربوط به این شبکه ها، نحوه عملکرد آن ها و هر آنچه که به این موضوع مربوط می شود، ترتیب دهیم.
آنچه در این مقاله می خوانید:
آشنایی با شبکه کامپیوتری و VOIPآشنایی با سرفصل های دوره شبکه کامپیوتری چیست؟تعریف شبکه اینترنتیاجزای شبکه های اینترنتی چه دستگاه هایی هستند؟VOIP چیست؟
تمام تلاش ما در این دوره این است که آگاهی و تسلط شما بر مباحث مربوطه، به آسان ترین حالت ممکن انجام شود. از این رو پیشنهاد می کنیم که تا انتهای دوره ما را همراهی کنید.
مباحث موجود در این دوره به دسته های تئوری و کارگاهی تقسیم شده اند. از این رو جای هیچ نگرانی در باب آشنایی با تجهیزات شبکه و درک صحیح و ملموس عملکرد آن ها وجود نخواهد داشت. در بخش اول مقالات مربوط به دوره، یعنی همین مقاله، سعی می کنیم که به مفاهیم ابتدایی و پایه ای شبکه کامپیوتری بپردازیم.
بنابراین سرفصل هایی که در این مقاله خواهید خواند، به شرح زیر خواهند بود :
آشنایی با سرفصل های دوره
شبکه کامپیوتری چیست؟
ویپ چیست؟
آشنایی با سرفصل های دوره
عموما دوره های زیادی برای آموزش نتورک پلاس وجود دارند که هر کدام از این دوره ها نیز سرفصل های یکسان و مشخصی را شامل می شوند. اما تفاوت دوره ای که ما در ISG برای شما تدارک دیدیم، اتفاقاً در تیتربندی و چیدمان سرفصل هاست.
تمامی این سرفصل ها به گونه ای کنار یکدیگر مرتب شده اند که مطالعه و یا مشاهده ی آن ها، از محدوده حوصله شما خارج نشود؛ بدین صورت که به ازای یک یا دو سرفصل تئوری و توضیحی، یک یا چند سرفصل کارگاهی تنظیم شده تا درک موضوعات آموزشی برای متقاضی ملموس تر باشد. کما اینکه حفظ تعادل در مدت زمان مباحث آموزشی نیز از بارزترین ویژگی های این دوره آموزشی ISG می باشد.
اما برسیم به سرفصل های دوره:
معرفی دوره
شبکه کامپیوتری چیست؟
معرفی سخت افزارهای اصلی شبکه
نحوه ی ارتباط بین تجهیزات، بررسی ساختار کلی شبکه و معرفی شبکه های LAN و WAN
تعریف IP و SUBNET شبکه
معرفی اعداد باینری و دسیمال
برقراری ارتباط بین دو دستگاه در بستر شبکه ( تنظیم IP و تعریف DHCP)
دستورات اولیه و مورد نیاز شبکه
بررسی ساختار شبکه در سطح بزرگ
مودم و روتر چیست؟ و چه کاربردی در شبکه دارند؟
GW چیست و چه موقعی باید از آن استفاده کنیم؟
بررسی ساختار درست شبکه های کامپیوتری
نصب مودم ADSL و ورود به مرحله ی برنامه ریزی و بررسی تنظیمات اولیه ی تندا
اتصال اینترنت به روتر
ساخت DHCP سرور
اتصال کلاینت ها به اینترنت
بریچ کردن اینترنت و اتصال کلاینت ها بدون روتر
بررسی تنظیمات مودم روتر DLINK و یا TPLINK
NAT چیست؟
NAT بر روی یک کلاینت در شبکه
DMZ چیست؟
بررسی لایه های شبکه
پورت چیست؟
پروتکل TCP و UDP
استاندارد رنگ بندی کابل های شبکه
نصب سرسوکت شبکه و کار با ابزار شبکه
آموزش نصب کیستون شبکه
شبکه کامپیوتری چیست؟
اگر کمی به اطراف تان نگاه کنید، متوجه خواهید شد که همه چیز در دور و بر ما به سمت شبکه های اینترنتی کشیده می شوند. در واقع خیلی از کارهایی که ما قبلاً با استفاده از تجهیزات فیزیکی و عادی و کاملاً مجزا از اینترنت و شبکه انجام می دادیم، حالا به واسطه شبکه های اینترنتی با کیفیت و سهولت بهتر انجام می شوند.
به عنوان مثال، خیلی از مردم، برنامه ها و فیلم ها روی اینترنت و شبکه های اینترنتی نگاه می کنند و بسیاری از شبکه های نیز برای خود در بستر اینترنت، شبکه ای در نظر گرفته اند. کما اینکه اکثر ارتباطات ما نیز در بستر همین شبکه انجام می شوند.
به دنبال این موضوع و مثال هایی که برای تان ذکر کردیم، یکی از مهم ترین تجهیزاتی که این روزها به شبکه های اینترنتی مجهز شده اند، مراکز تلفن می باشند. البته مراکز تلفن تا همین چند سال پیش هم آنالوگ بودن و تجهیز شدن آن ها به سیستم شبکه ای و کامپیوتری، کمک بسیار زیادی در کم شدن هزینه ارتباطات و سهولت بیشتر در برقراری ارتباط نموده است. خوب؛ حالا که با این مثال ها، درک بهتری از موجودیت شبکه های اینترنتی پیدا کردیم، نیاز است که تعریف درست این عبارت را بیان کنیم.
تعریف شبکه اینترنتی
شبکه اینترنتی به مجموعه ای از دستگاه ها و به اصطلاح DEVICE گفته می شوند که به واسطه ی یک MODEM و یا ROUTER به یکدیگر متصل می شوند. به بیانی ساده تر، اتصال و ارتباط دستگاه های این مجموعه به واسطه ی اینترنت در این شبکه برقرار می شود.
مثلاً اگر در گذشته برای پرینت یک فایل، نیاز بود که حتماً به دستگاه و کامپیوتر اصلی متصل به پرینتر دسترسی داشته باشیم، حالا با کمک شبکه های کامپیوتری، هر دستگاه تعریف شده در مجموعه، به پرینتر متصل است و بدون هیچ واسطه ای می تواند فایل مورد نظر خود را پرینت بگیرد.
یا مثلاً اگر در گذشته برای ارسال یک فایل برای همکارتان، مجبوراً از فلش ها و یا دستگاه های انتقال فایل کمک می گرفتید، با وجود شبکه های کامپیوتری این محدودیت برداشته شده و انتقال و ارتباط با همکاران به راحت ترین حالت ممکن برقرار خواهد شد.اجزای شبکه های اینترنتی چه دستگاه هایی هستند؟
ببینید، هر دستگاهی که قابلیت اتصال به اینترنت روتر اصلی را داشته باشد، می تواند به عنوان یک دستگاه و یا DEVICE در مجموعه و شبکه اینترنتی تعریف شود. از این رو، مواردی مانند انواع لب تاپ، انواع PC، انواع تبلت، انواع پرینتر، انواع گوشی موبایل، انواع اسکنر و غیره، گزینه هایی هستند که در یک شبکه کامپیوتری عضو هستند و نقاط اصلی ارتباطات تعریف می شوند.
با نگاهی به تصویر زیر، تصور دقیق تری از اجزا و خود شبکه های کامپیوتری پیدا خواهید کرد :VOIP چیست؟
کلمه ی VOIP را می توانیم مخفف عبارت VOICE OVER IP بیان کنیم. در واقع ای عبارت به معنای انتقال صدا و تصویر بر روی شبکه و یا IP می باشد. در پاراگراف های قبلی اشاره کردیم که امروزه مراکز تلفن نیز با زیر ساخت های شبکه اینترنتی یکی شده اند و این موضوع یکی از مثال های اصلی ما برای تعریف شبکه اینترنتی بود.
در قدیم برای راه اندازی یک مرکز تلفن از زوج سیم های مسی استفاده می شد و اتفاقاً همین زوج سیم ها نیز وظیفه انتقال اطلاعات بین دستگاه های شبکه را بر عهده داشتند. اما داستان این زوج سیم ها و کابل کشی ها به لطف شبکه های اینترنتی به پایان رسید و این موضوع تاثیر بسیار زیادی بر روی کاهش هزینه های مربوط به مراکز تلفن سازمان ها و مجموعه ها داشته و دارد. از این رو استفاده از تکنولوژی VOIP برای هر سازمان، به یک ضرورت تبدیل می شود.
با توجه به تصویر بالا، به جای هر کدام از دستگاه ها و DEVICE های تعریف شده در یک شبکه اینترنتی، می تواند یک گوشی تلفن مجهز به پورت شبکه، قرار گیرد. بدین صورت دیگر نیازی به وجود خطوط جداگانه و کابل کشی های اختصاصی برای هر بخش از یک سازمان بزرگ، نخواهد بود. با توجه به این تعاریف و آشنایی با ماهیت شبکه های کامپیوتری و تکنولوژی ویپ، به سراغ سرفصل های دیگر این دوره خواهیم رفت.برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه سانترال ، ویپ و شبکه با ما همراه باشید…
ttttttttttttttttttttttt
تجهیزات اصلی شبکه های کامپیوتری (جلسه ۳)
nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn
معرفی تجهیزات اصلی شبکه های کامپیوتری همان طور که بارها خدمت تان عرض کردیم، این روزها تمامی ارتباطات در بستر اینترنت انجام می شوند. از این روی شبکه های کامپیوتری یکی از مهم ترین مجموعه ها و تجهیزاتی هستند که در سازمان ها، شرکت ها و مجموعه های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. آشنایی با سازوکار این شبکه ها و تجهیزاتی که در آن ها به کار برده می شوند، می تواند تاثیر بسیار زیادی در پیشرفت ارتباطات و کاهش هزینه ها داشته باشد.
آنچه در این مقاله می خوانید:
معرفی تجهیزات اصلی شبکه های کامپیوتری برای راه اندازی یک شبکه کامپیوتری به چه تجهیزاتی نیاز داریم؟سوئیچ ها!انواع سوئیچ هاقابلیت poeارتباط بین تجهیزات در شبکهمودم هاجمع بندی و سخن آخر
همان طور که مستحضر هستید، ما در مجموعه ی ISG، یک دوره کامل در جامع درباره شبکه های کامپیوتری و معرفی تجهیزات مربوط به این شبکه برای شما عزیزان آماده کرده ایم.
در بخش ابتدایی این دوره، درباره خود شبکه های کامپیوتری، ماهیت آن ها، تجهیزات آن ها و قابلیت ویپ مفصلاً صحبت کردیم. اما در بخش دوم دوره، می خواهیم با هم بررسی کنیم که ما برای بستن یک شبکه کامپیوتری به چه تجهیزاتی نیاز داریم؟
آشنایی با تجهیزات شبکه کامپیوتری، می تواند کمک بسیار زیادی بر تسلط کامل شما روی مجموعه و ارتباطات موجود در شرکت شما داشته باشد. از این روی، اگر شما نیز به دنبال تامین و تهیه ی یک شبکه کامپیوتری هستید، پیشنهاد می کنیم که تا انتهای مقاله با ما همراه باشید :
برای راه اندازی یک شبکه کامپیوتری به چه تجهیزاتی نیاز داریم؟
سوئیچ ها!
سوئیچ ها یکی از مهم ترین تجهیزات یک شبکه کامپیوتری معرفی می شوند. در واقع هر کلاینت عضو شبکه کامپیوتری برای اینکه بتواند با سایر کلاینت ها در ارتباط باشد، باید ابتدا به سوئیچ اصلی شبکه متصل شود. سوئیچ ها در سایز ها و کاربردهای بسیار متنوعی طراحی و تولید می شوند.
مثلاً یکی از مهم ترین وجه تمایز سوئیچ ها، تعداد پورت هایی است که برای هر سوئیچ تعبیه و طراحی شده. طبیعتاً هر چقدر تعداد این پورت ها بیشتر باشد، سوئیچ مذکور می تواند ارتباطات گسترده تری را با سایر تجهیزات و کلاینت های موجود در شبکه، برقرار کند.
به بیانی خیلی ساده، وظیفه ی سوئیچ ها ” برقراری ارتباط بین اجزای مختلف شبکه ” تعریف می شود. حال اگر تعداد اعضای حاضر در شبکه کامپیوتری شما زیاد است، نیاز است که یک سوئیچ با تعداد پورت های بیشتر تهیه کنید و برعکس؛ اگر تعداد کلاینت ها و اعضای شبکه کامپیوتری محدود است، یک سوئیچ هشت پورتی کفایت خواهد کرد. البته لازم به ذکر است که سوئیچ ها در نحوه عملکرد نیز تفاوت های بسیار زیادی با یکدیگر دارند.
از این رو می توانیم سوئیچ ها را به دوسته ی کلی سوئیچ های قابل برنامه ریزی و غیر قابل برنامه ریزی تقسیم کنیم.
در ادامه به شرح ویژگی های هر کدام از این سوئیچ ها خواهیم پرداخت :
انواع سوئیچ ها
سوئیچ های با قابلیت برنامه ریزی : سوئیچ های با قابلیت برنامه ریزی و به اصطلاح مدیریتی، همان طور که از نام شان پیداست، سوئیچ هایی هستند که کاربر می تواند برای هر کدام از پورت های آن برنامه ریزی خاصی را تعریف کند. این بدین معناست که تمام عملکرد سوئیچ و کیفیت عملکرد و نوع اتصال هر پورت، تماماً زیر نظر کاربر و با برنامه ریزی او اجرا خواهد شد. پس این سوئیچ ها علاوه بر قابلیت اتصال کلاینت ها، کاربردهای دیگری نیز دارند. قیمت این مدل سوئیچ ها به نسبت سوئیچ های ساده، بیشتر است.
سوئیچ های بدون قابلیت برنامه ریزی : خوب؛ از نام این سوئیچ ها کاملاً می توان حدس زد که این سوئیچ ها اصلا قابلیت برنامه ریزی ندارند. بنابراین تنها وظیفه ای که برای این مدل سوئیچ ها تعریف می شود، برقراری ارتباط بین تجهیزات، در ساده ترین حالت ممکن است. این سوئیچ ها به نسبت سوئیچ های مدیریتی، سیستم ساده تری دارند. کما اینکه قیمت خرید سوئیچ های بدون قابلیت برنامه ریزی به مراتب کمتر خواهد بود.قابلیت poe
قابلیت poe یک قابلیت بسیار مقرون به صرفه و بسیار کاربردی است که معمولاً بر روی سوئیچ ها و کلاینت های مختلف تعبیه می شود. این قابلیت می تواند برق مورد نیاز کلاینت های متصل به سوئیچ ها را به راحتی تامین نماید. یعنی با کمک این قابلیت دیگر نیازی نیست که شما یک کابل برق را به کلاینت متصل نمایید.
تنها شرط کارکرد قابلیت poe در شبکه این است که هم کلاینت مورد نظر و سوئیچ شبکه، به این قابلیت مجهز باشند. در این صورت شما تنها با یک کابل شبکه می توانید هم کلاینت را به سوئیچ متصل کنید و هم برق کلاینت را به راحتی و بدون نیاز به کابل برق تامین نمایید.
به عنوان مثال، گوشی های تلفنی که قابلیت ویپ دارند و یا دوربین های مداربسته، از نمونه کلاینت هایی هستند که برای کار کردن به برق نیاز دارند. از طرفی، این کلاینت ها به عنوان یکی از اعضای خیلی مهم شبکه، باید حتماً به سوئیچ ها نیز متصل شوند. اینجاست که قابلیت poe به کار می آید و ضمن برخورداری کلاینت و سوئیچ از این قابلیت، امکان برق رسانی و اتصال کلاینت به سوئیچ، به صورت یکجا فراهم خواهد بود.
اما در صورتی که سوئیچ شبکه و کلاینت ها به قابلیت poe مجهز نشده باشند، داستان کاملاً متفاوت خواهد بود. در این صورت شما علاوه بر کابل شبکه به یک کابل برق نیز برای تامین برق مورد نیاز کلاینت احتیاج پیدا خواهید کرد.
ارتباط بین تجهیزات در شبکه
خوب؛ ما می دانیم که سوئیچ ها، مهم ترین آیتمی هستند که نقش بسیار موثری را در برقراری ارتباط بین تجهیزات یک شبکه ایفا می کنند. در پاراگراف های قبلی هم به این موضوع اشاره کردیم که ارتباط بین سوئیچ ها و تک تک کلاینت ها به واسطه ی کابل های شبکه برقرار خواهد شد.
یعنی کافیست که شما یک سر یک کابل شبکه را به کلاینت مورد نظرتان و سر دیگر آن را به یک پورت در سوئیچ شبکه، متصل کنید. بدین ترتیب اتصال برقرار خواهد شد. برای تمامی کلاینت ها، این روال انجام می شود.
اما این پروسه تنها بخش اتصال فیزیکی کار است. در واقع ارتباط بین تجهیزات شبکه باید به دو صورت فیزیکی و نرم افزاری انجام شود. برای اتصال فیزیکی که همین کابل شبکه، کفایت می کند. اما برای اتصال نرم افزاری، پروسه های دقیق تری اجرا می شوند که در ادامه مفصلاً به آن ها خواهیم پرداخت. پس مهم ترین چیز در اتصال فیزیکی تجهیزات شبکه، استفاده از کابل های شبکه می باشد.
مودم ها
یکی دیگر از اعضا و یا بهتر بگوییم کلاینت های تاثیرگذار موجود در هر شبکه کامپیوتری، مودم ها هستند. مودم ها انواع بسیار متنوعی دارند و برندهای خیلی مختلفی در سراسر دنیا، به طراحی و تولید و عرضه انواع مودم می پردازند. بهترین گزینه برای شبکه های کامپیوتری گسترده، مودم روترها هستند. ( در سرفصل های بعدی، مفصلاً درباره روترها و نحوه کار آن ها صحبت خواهیم کرد).در کل مودم ها به دو صورت می توانند اینترنت را دریافت و به شبکه انتقال دهند. یکی از طریق زوج سیم های انتقال اینترنت و دیگری از طریق فیبر نوری. اما در نهایت وظیفه ی روترها در تامین اینترنت مورد نیاز کلاینت ها خلاصه می شود.
جمع بندی و سخن آخر
خوب؛ همه می دانیم که مهم ترین و تاثیرگذار ترین موضوعی که در پروسه کار با شبکه اینترنتی وجود دارد، آشنایی کامل کاربر با تجهیزات شبکه و تسلط کامل بر نحوه عملکرد آنهاست. چرا که این تسلط باعث می شود که کاربر بتواند مسیر درستی را در راه اندازی و اداره یک شبکه اینترنتی، طی نماید.
در بخش دوم از دوره جامع آموزشی آشنایی با شبکه های کامپیوتری ISG، با اجزا و تجهیزات موجود در یک شبکه کامپیوتری آشنا شدیم. متوجه شدیم که هر کلاینت چه وظیفه ای دارد و تا چه اندازه قابلیت ارتقا را داراست.
در بخش های بعدی، به صورت دقیق تر و گسترده تری به شناخت و درک دقیق تری از تجهیزات شبکه و روال کار شبکه کامپیوتری خواهیم پرداخت. امیدواریم که این بخش از دوره آموزشی، در شناخت و آشنایی بهتر شما با تجهیزات شبکه کامپیوتری مثمر ثمر واقع شده باشد.برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه سانترال ، ویپ و شبکه با ما همراه باشید…
ttttttttttttttttttttttt
پورت در شبکه های کامپیوتری (جلسه ۲۳)
nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn
پورت در شبکه های کامپیوتری
پورت در شبکه های کامپیوتری
در درسنامه قبلی ما به طور کاملاً مفصل درباره ی لایه های شبکه های کامپیوتری برای شما صحبت کردیم. بر طبق این توضیحات متوجه شدیم که پورت ها در لایه ی چهارم از لایه های شبکه قرار دارند و در واقع لایه ی بعد از لایه ی network می باشند. اما ما در این درسنامه قصد داریم که بیشتر درباره ی پورت ها با شما صحبت کنیم. در واقع سعی می کنیم که با ذکر مثال، این موضوع پورت و کارکردهای آن را برای شما راحت تر نماییم :
آنچه در این مقاله می خوانید:
پورت در شبکه های کامپیوتری پورت در شبکه های کامپیوتری
توضیحات اولیه
اگر خاطرتان باشد ما در درسنامه ی NAT ، یک تعریف کاملاً خلاصه از پورت به شما ارائه داده بودم؛ البته این تعریف اصلاً کامل نبود و صرفاً برای آشنایی شما با این مقوله تعبیه شده بود. خدمت تان عرض کردیم که زمانی که ما قصد داریم یک درخواست را به سمت یک کلاینت و یا یک دیوایس ارسال کنیم، باید حتماً مشخص کنیم که این درخواست به سمت کدام قسمت شبکه و چه دیوایسی با چه قابلیتی باید ارسال شود. در واقع ما با تعیین و انتخاب پورت مشخص می کنیم که دقیقاً درخواست مان چیست.
ببینید؛ در حالت معمول در زمان وارد کردن یک آدرس IP در یک مرورگر، نیاز است که در انتهای آدرس عبارت :PORT ذکر شود. البته اگر خاطرتان باشد، به شما گفته بودیم که پورت پیش فرض تمامی مرورگرها ۸۰ می باشد. بنابراین اگر شما در انتهای آدرس IP، عددی را به عنوان پروت درج نمی کنید، بدین معناست که پورت انتخابی شما همان ۸۰ است. از این عبارات می توانیم نتیجه بگیریم که تنها پورت هایی در انتهای آدرس IP درج می شوند که عددی به جز ۸۰ باشند.
برای درک بهتر موضوع، تصور کنید که ما یک مرکز تلفن گرنداستریم داریم که اتفاقاً سرویس های مختلفی را نیز بر روی این مرکز تلفن راه اندازی کرده ایم. مثلاً تصور کنید که برای هر کدام از این سرویس ها، پورت های زیر تعریف شده باشند:
HTTP – 80
SSH – 22
SIP – 5060
FTP – 21
TELNET – 23
با توجه به لیست ارائه شده در قسمت بالا، زمانی که ما می خواهیم درخواستی را به سمت این مرکز تلفن گرنداستریم ارسال کنیم، ابتدا باید مشخص کنیم که می خواهیم این درخواست به سمت چه پورتی ارسال شود. در واقع شما می توانید از طریق پورت انتخابی خود، سرویس مورد نظر را دریافت نمایید.
در قسمت قبلی گفتیم که برای ارسال IP و درج آن در مرورگر، نیازی به وارد نمودن عدد ۸۰ در انتهای IP نیست؛ چون IP پیش فرض تمامی مرورگرها، ۸۰ می باشد. اما برای تعریف IP در یک نرم افزار مانند PUTTY، داستان متفاوت می باشد.
در این نرم افزارها، فرقی نمی کند که پورت شما ۸۰ باشد یا عدد دیگری؛ باید حتماً عدد مورد نظرتان ر ا وارد نمایید چون هیچ پورت پیش فرضی برای این نرم افزارها تعریف نشده است. پس به عنوان جمع بندی این بخش، می توانیم این را بگوییم که ما با تعریف پورت، مشخص می کنیم که چه سرویسی را بر روی دستگاه مورد نظرمان دریافت نماییم. در این صورت ما برای ارسال درخواست مان، علاوه بر IP، به پورت هم نیاز داریم. همان طور که می دانید پورت در لایه ی چهارم و بعد از لایه ی NETWORK قرار گرفته است.
توضیحات پورت
خوب یک مرکز تلفن را در نظر بگیرید که سرویس های مختلفی بر روی آن راه اندازی شده است. طبیعتاً هر سرویس در این مرکز تلفن، پورت مخصوص به خودش را دارد. سرویس هایی مانند HTTPS-443 , SSH, SFTP, HTTP-80, SIP-5060 و غیره.
حالا اگر قرار باشد که شما درخواستی را به سمت این مرکز تلفن ارسال کنید، باید مشخص کنید که درخواست شما به چه پورتی ارسال شود تا درخواست مورد نظرتان اجرا گردد. مثلاً درخواست های زیر، این پورت ها برای شان تعریف می گردد.
SHH SFTP – 22
HTTP – 80
HTTPS – 443
RTP – 1000-2000
SIP – 5060
برای اجرای هر کدام از این درخواست ها، کافیست که عدد مربوط به همان درخواست را در انتهای آدرس IP وارد نمایید. در ادامه قصد داریم که با ذکر یک مثال و با کمک نرم افزار PUTTY و یا MOBAXTERM به مرکز تلفن مورد نظر متصل شویم.
نرم افزار MOBAXTERM
خوب؛ ابتدا باید وارد نرم افزار MOBAXTERM شویم. این نرم افزار قادر است که سرویس های مختلفی را با توجه به نیاز شما راه اندازی نماید. البته شاید یک سری پروتکل ها وجود داشته باشند که توسط این نرم افزار پشتیبانی نشوند. اما در کل نگران نباشد چون تمامی رابط ها و پروتکل های مهم، داخل این نرم افزار وجود دارند و شما می توانید از آن ها کمک بگیرید.
خوب؛ همه می دانیم که نرم افزارMOBAXTERM به عنوان یک اپلیکیشن در لایه ی هفتم لایه های شبکه یعنی APPLICATION قرار دارد. حالا ما از منوی بالای اپلیکیشن باید یک SESSION را انتخاب کنیم. در درسنامه قبلی خدمت تان عرض کردیم که SESSION در لایه ی پنجم قرار دارد و کار آن برقراری، ادامه و اتمام یک اتصال است.
حالا در SESSION انتخابی ما تمامی پروتکل ها و رابط های مختلف مورد نیاز یک شبکه وجود دارند. البته ما درباره ی تمامی این پروتکل ها صحبت نکردیم و آموزش آن ها را برای دوره های بعدی آماده کرده ایم. خوب پورت هایی که برای هر سرویس تعریف می شوند به این صورت می باشند :
SSH – 22
TELNAT – 23
RDP – 3385
FTP – 21
SFTP – 22
حالا ما یک مرکز تلفن با IP 192.168.20.200 داریم که روی این مرکز تلفن، سرویس های مختلفی RUN شده است. حالا ما می خواهیم با SSH به این مرکز تلفن متصل شویم. می دانیم که پورت سرویس SSH، ۲۲ می باشد. روی OK کلیک می کنیم و مشاهده می کنیم که SESSION برقرار است.
حالا یک پنجره جدید باز می شود که عبارت LOG IN AS را در این پنجره مشاهده می نمایید. اگر در این پنجره عبارت ROOT را تایپ کنیم و اینتر را بزنیم؛ پس از وارد نمودن پسورد اتصال برقرار می شود. خوب حالا SESSION برقرار شد.
حالا فرض کنید که ما می خواهیم با پروتکل SFTP به این دیوایس متصل شویم. دوباره به بخش SESSION می رویم. IP مورد نظرمان را وارد می کنیم و از پورت ۲۲ استفاده می کنیم. روی گزینه OK کلیک می کنیم و پسورد دستگاه را وارد می نماییم. حالا دوباره روی OK کلیک می کنیم.خوب؛ بعد از sftp، فایل ها برای ما نشان داده می شوند. حالا ما با کمک ssh می توانیم محیط command لینوکس را ببینیم. مشاهده کردیم که ما با پورت های مختلف یک دستگاه می توانیم به پورت های مختلف یک دستگاه دیگر متصل شویم.
به عنوان مثال آخر؛ تصور کنید که از rdp به ۱۹۲.۱۸.۲۰.۱۰۰ با پورت ۳۳۸۴ برویم. برای اتصال به این پورت نیز کافیست همان مراحل بالا سپری کنید و اتصال برقرار خواهد شد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه سانترال ، ویپ و شبکه با ما همراه باشید…
ttttttttttttttttttttttt
شبکه کامپیوتری چیست ؟
nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn
قرن حاضر، قرن ارتباطات نام دارد . با پیدایش کامپیوتر و فن آوری های ارتباطات، بسیاری از مشکلات زندگی انسان ها رفع شده است. شبکه های کامپیوتر ی که از اتصال چندین کامپیوتر در نقاط مختلف به وجود می آیند، نقش بسیار مهمی درانتقال اطلاعات و نزدیکی انسان ها به یکدیگر داشته اند. با استفاده از امکانات شبکه های کامپیوتر ی و اینترنت، امکان استفادهاز سرویس زیادی نظیر : تبادل اطلاعات، ارسال نامه های الکترونیکی، انتقال فایل، کنفرانس های صوتی و تصویری، آموزش از راه دور، تبادل داده های تجاری وغیره فراهم شده است. شبکه های کامپیوتر ی جهت استفاده مشترک از منابع و برقراریارتباط بین کاربران به وجود می آیند. در این بخش به ذکر مقدمات اولیه شبکه های کامپیوتری و معرفی مفاهیم اولیۀ و پایه ای آن می پردازیم.
اساسا یک شبکه کامپیوتری شامل دو یا بیش از دو کامپیوتر وابزارهای جانبی مثل چاپگرها، اسکنرها ومانند اینها هستند که بطور مستقیم بمنظور استفاده مشترک از سخت افزار ونرم افزار، منابع اطلاعاتی ابزارهای متصل ایجاده شده است توجه داشته باشید که به تمامی تجهیزات سخت افزاری ونرم افزاری موجود در شبکه منبع(Source) گویند.
در این تشریک مساعی با توجه به نوع پیکربندی کامپیوتر ، هر کامپیوتر کاربر می تواند در آن واحد منابع خود را اعم از ابزارها وداده ها با کامپیوترهای دیگر همزمان بهره ببرد.
” دلایل استفاده از شبکه را می توان موارد ذیل عنوان کرد” :
1 – استفاده مشترک از منابع :
استفاده مشترک از یک منبع اطلاعاتی یا امکانات جانبی رایانه ، بدون توجه به محل جغرافیایی هریک از منابع را استفاده از منابع مشترک گویند.
2 – کاهش هزینه :
متمرکز نمودن منابع واستفاده مشترک از آنها وپرهیز از پخش آنها در واحدهای مختلف واستفاده اختصاصی هر کاربر در یک سازمان کاهش هزینه را در پی خواهد داشت .
3 – قابلیت اطمینان :
این ویژگی در شبکه ها بوجود سرویس دهنده های پشتیبان در شبکه اشاره می کند ، یعنی به این معنا که می توان از منابع گوناگون اطلاعاتی وسیستم ها در شبکه نسخه های دوم وپشتیبان تهیه کرد ودر صورت عدم دسترسی به یک از منابع اطلاعاتی در شبکه ” بعلت از کارافتادن سیستم ” از نسخه های پشتیبان استفاده کرد. پشتیبان از سرویس دهنده ها در شبکه کارآیی،، فعالیت وآمادگی دایمی سیستم را افزایش می دهد.
4 – کاهش زمان :
یکی دیگر از اهداف ایجاد شبکه های رایانه ای ، ایجاد ارتباط قوی بین کاربران از راه دور است ؛ یعنی بدون محدودیت جغرافیایی تبادل اطلاعات وجود داشته باشد. به این ترتیب زمان تبادل اطلاعات و استفاده از منابع خود بخود کاهش می یابد.
5 – قابلیت توسعه :
یک شبکه محلی می تواند بدون تغییر در ساختار سیستم توسعه یابد وتبدیل به یک شبکه بزرگتر شود. در اینجا هزینه توسعه سیستم هزینه امکانات وتجهیزات مورد نیاز برای گسترش شبکه مد نظر است.
6 – ارتباطات:
کاربران می توانند از طریق نوآوریهای موجود مانند پست الکترونیکی ویا دیگر سیستم های اطلاع رسانی پیغام هایشان را مبادله کنند ؛ حتی امکان انتقال فایل نیز وجود دارد”.
در طراحی شبکه مواردی که قبل از راه اندازی شبکه باید مد نظر قرار دهید شامل موارد ذیل هستند:
1 – اندازه سازمان
2 – سطح امنیت
3 – نوع فعالیت
4 – سطح مدیریت
5 – مقدار ترافیک
6 – بودجه
اهداف و مزایای شبکه های کامپیوتر ی
در اتصال کامپیوتر ها و ایجاد شبکه های کامپیوتری، اهداف زیر مدنظر می باشد:
• به اشترا کگذاری منابع : یکی از مزایای عمده شب که های کامپیوتری تقسیم منابع می باشد . در یک شبکه کامپیوتری، کلیه کاربران شبکه در صورتی که مجاز به استفاده از شبکه باشند، می توانند به منابع موجود در شبکه نظیر برنامه های کاربردی، بانک های اطلاعاتی و تجهیزات سخت افزاری نظیر چاپگر، مودم و غیره دسترسی پیدا نمایند.
• قابلیت اطمینان با لا : یکی از مشکلات استفاده انفرادی از کامپیوتره ا این است که چنانچه برروی یک کامپیوتر نرم افزار یا سخت افزار مهمی نصب شده باشد، اگر به هر دلیلی برای آن سیستم مشکلی پیش آید در این صورت کلیه اطلاعات و منابع موجود در آن غیر قابل دس ترسی می باشد. به عبارت دیگر قابلیت اطمینان یک کامپیوتر به تنهایی پایین است و این امر به خصوص در کاربردهای مهم نظیر کنترل و هدایت سیستم های نظامی پیشرفته نظیر هواپیما، موشک و غیره مشکل زا است . یکی از روش های افزایش قابلیت اطمینان، استفاده از شبکه های کامپیوتری و سیستم های توزیع شده می باشد. در این حالت منابع مهم برروی چندین ایستگاه شبکه نصب می شوند تا درصورت خرابی یکی ازسیستم ها، بتوان ازطریق سایر ایستگاه های شبکه به منابع دسترسی پیدا نمود.
صرف هجویی مالی : استفاده از شبکه های کامپیوتری، باعث صرفه جویی مالی نیز می شود. هرچند نصب و راه اندازی شبکه های کامپیوتری خود نیاز به هزینه و امکانات نرم افزاری و سخت افزاری خاص خود دارد، ولی در کل می توان به این نتیجه رسید که شبکه های کامپیوتری باعث صرفه جویی درهزینه ها می گردند . به عنوان مثال چنانچه در یک اداره،چندین کارمند به یک نرم افزارخاص نیاز داشته باشند، می توان به جای آن که برای تک تک آنها نرم افزار مربوطه را خریداری و نصب و راه اندازی نمود، یک نسخه از آن را تهیه کرد و در شبکه نصب کرد (به شرط آن که نرم افزار قابلیت نصب در شبکه را داشته باشد . در این حالت چ ندین کاربر می توانند به طور همزمان به شبکه متصل شوندو از امکاناتآن نرم افزار بهره ببرند . همچنین به عنوان مثال دیگر می توان در شبکه، یک چاپگر نصب و راه اندازی نمود . دراین حالت
کاربران قادرند با استفاده از امکانات شبکه، از چاپگر به طور مشترک استفاده نمایند، که طبیعی است این امر باعث صرفه جویی در خرید چندین چاپگر برای کاربران شبکه می گردد.
• ایجاد ارتباط بین مردم : یکی دیگر از اهداف و مزایای عمده شبکه های کامپیوتری ، ایجاد ارتباط بین مردم می باشد. این مسئله با گسترش سریع اینترنت و سرویس متنوع آن به خوبی مشاهده می شود. به عنوان مثال با کمک سرویس پست الکترونیکی،کاربران مختلف در سطح شبکه اینترنت که ممکن است در فواصل بسیار دوری از هم قرار داشته باشند، قادر به ارسال نامه های الکترونیکی به یکدیگرمی باشند. همچنین با استفاده از امکانات شبکه اینترنت، افراد مختلف می توانند در گروه های خبری و مباحثه ای گوناگون شرکت کرده و با استفاده از امکانات شبکه به مباحثه و تبادل نظر با یکدیگر بپردازند.
-انواع شبکه های کامپیوتری
از نظر وسعت، میتوان شبکههای کامپیوتری را به سه نوع مختلف تقسی مبندی نمود که عبارتند از:
•شبکه های محلی LAN :این نوع شبکه ها دارای وسعت بسیار کمی می باشند و معمولاً در سطح یک ساختمان نظیر یک اداره کوچک و دانشکده های مختلف یک دانشگاه نصب و راه اندازی می شوند. شبکه های محلی جهت اشتراک منابع سخت افزاری (مثل چاپگر) و منابع نرم افزاری( مثل برنامه های کار بردی و بان ک های اطلاعاتی )، بین کامپیوتر های شخصی و یا ایستگاه های کاری 3 استفاده می شوند. درشبکه های محلی یکی از کامپیوتر های شبکه که معمولاً از سرعت بالا و حجم حافظه زیادی برخوردار است؛ به عنوان سرویس دهنده 4 شبکه استفاده می شود. نرم افزارها و داده های لازم در سرویس دهنده شبکه ذخیره سازی می شود و سایر ایستگاه های شبکه که مشتری 5 نام دارند، قادر به استفاده از آنها می باشند. سرعت انتقال اطلاعات در شبکه های محلی بسیار بالا می باشد. نویزپذیری اطلاعات و احتمال اتلاف داده ها در شبکه های محلی بسیار پایین است . شبکه های محلی معمولاً دارای تملک خصوصی می باشند .شبکه های اترنت، حلقه نشانه 1 و گذرگاه نشانه 2 مثال هایی از این نوع شبکه ها می باشند.
•شبکه های شهری MAN :
گستردگی در سطح یک شهر می باشند. از شبکه های شهری می توان برای اتصال شبکه های کوچکتر محلی به یکدیگراستفاده نمود . همچنین شبکه های انفرادی مثل شبکه تلوزیون کابلی که در سطح شهر گستردگی دارد نیز ازاین نوعشبکه ها می باشد. چنانچه شرکتی دارای چندین شعبه در سطح شهر باشد، با استفاده از امکانات شبکه های شهری، قادربه اتصال شبکه های محلی خود به یکدیگر است .شبکه های شهری می توانند به هر دو صورت خصوصی و یا عمومی اداره و مدیریت شوند. به عنوان مثال شبکه های DQDB , SMDS از نوع شبکه های شهری میباشند.
•شبکه های گسترده WAN :
این نوع شبکه ها دارای وسعت بسیار زیادی (درسطح یک کشور و یا حتی کل جهان) می باشند. به عنوان مثال شبکه های ملی هر کشور و یا شبکه جهانی اینترنت و شبکه تلفن، نمونه هایی از شبکه های گسترده هستند . برخلاف شبکه های محلی که به سخت افزار خاصی وابسته می باشند، در شبکه های گسترده امکاناستفاده از تجهیزات متفاوتی که در فواصل طولانی به یکدیگر متصل شده اند، وجود دارد . شبکه های گسترده ای که توسط یک شرکت مدیریت و مورد استفاده قرار می گیرند، شبکه های enterprise نامیده می شوند . برخی از استانداردهای شبک ههای گسترده عبارتند از : ATM, ISDN, MPLS
ttttttttttttttttttttttt
شبکه کامپیوتری چیست؟
nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn
شبکه کامپیوتری چیست؟ نکات پایهای درباره شبکهامروزه پیشرفتهای زیادی در عرصههای مختلف همچنین در زمینه استفاده از کامپیوتر و بهره گیری از آن رخ داده است، واژه شبکه کامپیوتری را تلفیقی از چند نوع علم میدانند که شامل کامپیوتر و مخابرات، علم برق و الکترونیک است. شناخت این شبکه برای کسانی که از آن استفاده میکنند موثر است تا بتوانند به صورت آگاهانهتری از این شرایط بهره ببرند. معنی واژه شبکهدر این دنیا شبکههای مختلفی قرار دارد. هر شبکه معنی خاصی میدهد، معمولا معنی کلی که مردم از شبکه میدانند این است که پیوندی به صورت فیزیکی و انسانیست تا از این طریق آن بتوان به تواناییهای خاصی جدا از زمان و مکان مشخصی رسید.
تعریف دیگری از واژه شبکه به این است که یک سری افراد یا اشیا در رسیدن به هدفی که از قبل طراحی شده و در نظر گرفته شده است به صورت دقیق و با برنامه ریزی پیش میروند و به صورت هوشمند خدمت رسانی میکنند.اصلی که در موضوع شبکه مطرح است همان اشتراک گذاریست یا اینکه اطلاعات را به تبادل درست گذاشت، به وسیله اشتراک گذاری میتوان اطلاعاتی که در میان یک سری اعضا وجود دارد و به قصد پیش بردن هدف خاص در نظر گرفته میشود با سرعت بهتری انجام داد. مزیت شبکه این است که در هیچ موقعیتی و محدودیتی از لحاظ مکان و زمان وجود ندارد. انواع شبکه کامپیوتریشبکه فناوری: شبکههای فناوری شامل شبکههایی مانند آبرسانی، شبکههای برق رسانی و در ارتباط با شبکه مخابرات و گاز و اینترنت و همچنین حمل و نقل است.شبکههای رسانهای: از انواع شبکههایی که رسانهای هستند میتوان به شبکه تلویزونی و رادیویی اشاره کرد.
شبکههای انسانی: نوع دیگر انواع شبکه را شبکه انسانی میدانند که شبکههای اقتصادی، شبکههایی مانند بازاریابی و اجتماعی از انواع آن هستند.تعریف شبکه کامپیوتری: شبکه به یک مجموعه گفته میشود حال این دو مجموعه دو کامپیوتر باشد که به هم اتصال پیدا کنند یا شبکهای گسترده تر.
در ارتباط با مجموعه این دو کامپیوتر باید گفت که با این طریق اتصال اگر منابعی نرم افزاری را قصد تبادل دارند یا سخت افزاری نیز به صورت مشترک به کار میبرند. سخت افزار مانند دستگاه پرینتر و نرم افزار را شامل فایل ها و پوشهها میدانند. شروط لازم برای تشکیل دادن شبکه کامپیوتریاولین شرط مهم این است که دو کامپیوتر باید از طریق یک وسیله و رابط به هم اتصال پیدا کنند و شرط دوم این است که کامپیوترها را طوری تنظیم کرد که بتوانند با هم اطلاعات را تبادل کنند. مزیتهای استفاده کردن از شبکه کامپیوتریاستفاده از شبکههای کامپیوتری مزیتهای زیادی دارد از جمله این مزیتها میتوان به این موارد اشاره کرد. به اشتراک گذاشتن اطلاعات مربوط به منابع نرم افزاریاولین هدف اصلی و جزء امتیازهای شبکه کامپیوتری این است که میتوان اطلاعات و امکانات را به اشتراک گذاشت. با استفاده از شبکه کامپیوتر به راحتی میتوان اگر فایل یا پوشهای مد نظر است به اشتراگ گذاشت، از مزیتهای دیگر می توان به این موارد اشاره کرد: چگونگی به اشتراک گذاشتن منابع سخت افزاری در شبکه کامپیوتریدر صورتی که قصد استفاده از سخت افزارها و این نوع منابع مدنظر باشد میتوان آن را به اشتراک گذاشت. مثلا در یک منطقه و اداره برای اینکه چند کامپیوتر از سیستمهای پرینتر جداگانه استفاده نکنند سعی شده همه به وسیله شبکه کامپیوتری به هم اتصال و بتوانند از یک پرینتر مشترک بهره ببرند و از این راه هزینههایی در مجموعههایی بزرگ و کوچک کاهش مییابد. در زمان صرفه جویی میشوددیگر لزومی ندارد به صورت فیزیکی چیزی ارسال شود مثلا یک عکس را از طریق پست فرستاد و… بلکه میتوان بدون اینکه عکس را چاپ کرد و به آن ماهیت فیزیکی داد با شبکه کامپیوتری هر چیزی که ماهیتی نرم افزاری دارد را به شبکه انتقال و برای کسی که مدنظر است فرستاد.همین مسأله نیز خود باعث صرفه جویی میشود چون هم سیگنالهای موجود در این باره خیلی قوی عمل میکنند و هم فایل سریع ارسال میشود و هم از مراجعه به مراکزی مثل اداره پست و بودن در این مکان خودداری میشود. اطمینان از رسیدن منابع به صورت درستاین مسأله حائز اهمیت است که هم آن موجودیت به زودی ارسال میشود و هم در مسیر راه که به صورت فیزیکی دیگر دچار مشکلی نمیشود، و در هر ساعات شبانه روز بدون توجه به ساعات حضور خاصی در یک مکان ارسال انجام میشود. با شبکه کامپیوتری هزینهها کاهش مییابداین شبکهها همچنین میتوانند هزینههایی که یک سازمان دارد را کم کنند و از این طریق در همان ارتباط با پرینتر یا وسیلههای دیگر صرفه جویی در هزینه میشود. از این طریق لازم نیست که تمام بسته ها از طریق پست ارسال شود چون به شدت زیاد هستند. انتقال آن از عهده هیچ اداره پستی بر نمیآید. شبکه کامپیوتری را دوست دار طبیعت نیز میدانندچون دیگر لازم نیست در خیلی موارد از کاغذ برای انتقال دادن اطلاعات و… بهره برد، از این طریق قطع درختان کاهش مییابد. شبکه کامپیوتری توسعه را افزایش میدهدشبکه کامپیوتری این قابلیت را دارند که بتوانند گسترش یابند. در حال حاضر شبکه جهانی اینترنت از طریق موبایل و کامپیوتر جهان را به هم نزدیک کرده و همه با هم میتوانند در ارتباط باشند. راه حلهای متنوع و جدیدی را میتوان ایجاد کردامروزه محدودیتهایی که در سال های گذشته درباره شبکههای کامپوتری وجود دارد دیگر وجود ندارد و در عرصههای مختلف پیشرفتهای چشمگیری هم در برق و مخابرات و هم در شبکههای کامیپوتر رخ می دهد. انواع شبکه کامپیوتریاین شبکهها نوع های مختلفی دارند و معمولا شبکههای کامپیوتری را بر اساس شرایط و ملاکهایی در دستههای خاصی قرار میدهند اما یک نوع دسته بندی که کلی است به سه دسته میشود: شبکه کامپیوتری محلی یا LANاین شبکه را کوچکترین شبکه میدانند، که میتوان از آن برای ارتباط دادن کامپیوترهایی که در حد یک شرکت، مدرسه و ساختمانها قرار دارد به کار برد. این شبکهها هم از نظر موقعیت جغرافیایی که قرار دارند محدودیت دارند و هم از راه این اتصالاتی که میتوانند بین تعداد کامپیوترها برقرار کنند. در این باره لازم نیست مجوز خاصی گرفته شود چون این شبکهها محلی هستند و در بین جمعیت کمی انجام میشود.برای نصب این شبکه از طریق رابط ها و کارتهای شبکه میتوان این کار را انجام داد. مانند کامپیوتری که در یک کافی نت و شرکت به کار میرود، این شبکه محلی ارزان است و چون سرعت مناسبی نیز دارند استفاده از آن زیاد است. جالب است که خطای کمتری نیز در این شبکه رخ میدهد. شبکههای کامپیوتری شهری یا MANاین شبکه به نسبت شبکه محلی گسترده تر است و تا یک شهر را حمایت میکند. یعنی شبکههای کامپیوتری شهری از اتصال چند شبکه محلی شکل میگیرد. برای اینکه این شبکه راه اندازی شود باید از طریق مخابرات اقدام کرد و مجوز لازم را دریافت کرد. مثلا اگر یک بانک در یک شهر چند شعبه دارد از طریق این شبکه میتوان آنها را در مکانهای مختلفی به هم وصل کرد که تبادل اطلاعات داشته باشند.چون منطقه وسیعتری را پوشش میدهد از لحاظ سرعت قدرت کمتر دارند و خطای بیشتری در آن اتفاق میافتد و هزینههای بیشتری را در پی دارد. اگر شبکه دچار مشکل شود عیب یابی شبکه مشکلتر است. این مورد در صورتی کاربرد دارد که برای شرکتها و ارگانها به کار رود. شبکه کامپیوتری جهانی یا WANبزرگترین نوع شبکه را شبکههای کامپیوتری جهانی میدانند. این شبکه محدوده پوشش دهی آن در حد چند قاره و کشور است. مجوزهایی که برای این شبکه دریافت میشود فقط خاص خود دولتهاست که بتوانند این کار را انجام دهند چون هم پیچیدگی زیادی دارد و هم مجوزهای زیادی را لازم دارد.در حال حاضر بزرگترین شبکه همان شبکه اینترنت است که پوشش خیلی وسیعی را دربرگرفته است. اما هم خطای بالایی دارد و هم در صورتی که سیستم دچار عیب و ایرادی شود برای عیب یابی کار دشواری وجود دارد.در دنیای جدید شبکه کامپیوتری اینترنت نیز دچار تحول سریع شده ازجمله اضافه شدن وب یک، دو و سه است. وب 3 یا همان وب غیر متمرکز است. وب نسل سوم، هنوز در حال تکامل است، اما میتواند در فناوریهای همتا به همتا مانند بلاک چین، نرم افزارهای متن باز، واقعیت مجازی و حتی اینترنت اشیا (IOT)، مورد استفاده قرار بگیرد.