کاربرد کدک در شبکه های ویپ / انواع کدک و تفاوت آنها (جلسه ۶)

کاربرد کدک در شبکه های ویپ 

ما در این جلسه، می خواهیم در رابطه با کدک ها صحبت کنیم. این که کدک ها چه کاری را در شبکه های ویپ برای ما انجام می دهند و چند نوع کدک داریم و چه تفاوت هایی با یک دیگر دارند.

آنچه در این مقاله می خوانید:

کاربرد کدک در شبکه های ویپ کدک چیست؟انواع کدک و تفاوت آن ها

کدک چیست؟
خب دوستان، این تصویری است که ما برای مبحث کدک ها برای شما آماده کردیم و شما باید چند نوع کدک مهم را بدانید. اول این که کدک چیست؟ ببینید موقعی که تلفن های ما روی شبکه رجیستر می شود و قرار است که با استفاده از پروتکل Sip و RTP تماسمان برقرار باشد و صدا رد و بدل باشد، باید با یک الگوریتمی، یک فشرده سازی اتفاق بیفتد و این صدا باید تبدیل شود یا کامپرس شود. ما به الگوریتم فشرده سازی، کدک می گوییم. این که با چه الگوریتمی در حال انجام شدن است، در حال مصرف چه منابعی است و چه پهنای باندی را اشغال کرده است.این موارد، فاکتورهای مهم در کدک هستند و شما باید این موارد را تا حدودی بدانید که مثلاً اگر خواستید یک تلفن را در خارج از شبکه راه اندازی کنید، بهتر است از چه کدکی استفاده کنید یا مثلاً در شبکه ی خودمان، فرق این که برای مثال ما از یک کدک ۷۱۱ استفاده کنیم یا مثلا GSM استفاده کنیم در چیست؟ این موارد را باید در شبکه بدانید.
این تصویر به ما کمک می کند؛ هر چند که پهنای باندی که در این جا نوشته شده است و میزان مصرف CPU و RAM که گفته شده، تقریبی است؛ یعنی وقتی که شما سرچ می کنید، اعداد و ارقام مختلفی در اینترنت وجود دارد؛ ولی این تقریباً به آزمایشی که ما انجام دادیم، نزدیک تر بود و دقیقاً به حجم صدایی که شما در حال صحبت کردن هستید، مرتبط است.به همین خاطر کمی متفاوت است و میانگین را نشان می دهد؛ یعنی وقتی شما هیچ صحبتی نمی کنید، پهنای باند کمتری استفاده می شود تا وقتی که صحبت می کنید. پس این اعدادی که در این قسمت گفته شده، تقریبی هستند و ما نمی خواهیم خیلی روی آن ها بحث کنیم که چرا برای مثال در یک قسمت گفته شده ۶۴ ولی در جای دیگری گفته اند ۷۰ یا ۶۰. می شود گفت که تقریباً ، اعداد درستی هستند.
انواع کدک و تفاوت آن ها
ببینید ما می توانیم با کدک های مختلفی کار کنیم. ابتدا نکته ی مهم این است که مرکز تلفن شما از چه کدک هایی پشتیبانی می کند. یک سری کدک ها رایگان هستند و می توان گفت که تقریباً روی همه ی مرکز تلفن ها فعال هستند؛ مانند G711 که با ULAW و ALAW می شناسیم که برای مثال در مرکز تلفن ایزابل به صورت پیش فرض فعال است.پس کدک G711 رایگان است و آن را با ULAW و ALAW می شناسیم. مثلاً روی مرکز تلفن های گرند استریم یا سیسکو، این کدک وجود دارد و ما نیز معمولاً از همین کدک در شبکه استفاده می کنیم؛ یعنی ما در شبکه ی LAN ، معمولاً از G711 استفاده می کنیم؛ چون کدک پیش فرض و رایگان بوده و در اکثر مرکز تلفن ها فعال است.
حالا کدک دیگری را نیز به شما معرفی می کنیم: کدک G729. این یک کدک رایگان نیست و روی هر مرکز تلفنی وجود ندارد. مثلاً مرکز تلفن ایزابل، این کدک را ندارد؛ اما مرکز تلفن پاناسونیک، این کدک را دارد. پس وقتی ما می خواهیم یک تلفن را در شبکه راه اندازی کنیم، باید روی آن تلفن از کدکی استفاده کنیم که در حال پشتیبانی شدن از سمت مرکز تلفن باشد. این یک اصل است که باید بدانید و نکته ی مهم، همین است. مثلاً وقتی ما می خواهیم یک سافت فون را در خارج از شبکه راه اندازی کنیم از کدکی استفاده می کنیم که هم تلفنمان آن را پشتیبانی کند و هم مرکز تلفنمان.
مثلاً از قبل می دانیم که در مرکز تلفن پاناسونیک، ULAW، Alaw یا همان G711 و G729 و G722 هر سه فعال هستند. حالا روی سافت فونمان، کدکی را فعال می کنیم که یکی از این موارد باشد؛ مثلاً GSM را فعال نمی کنیم. اگر GSM را روی تلفنمان داشته باشیم و فعال کنیم، مرکز تلفنمان پشتیبانی نکرده و صدا رد و بدل نمی شود. این نکته ی مهمی است. پس حتما باید از کدکی استفاده کنیم که هم کلاینت و هم سرور از آن پشتیبانی می کنند.
حالا به تفاوت G711 و G729 دقت کنید. ببینید مهم ترین تفاوت در مورد پهنای باند است. روی G711، Kb/s64 است و روی ۷۲۹، Kb/s8؛ یعنی اگر شما ۸ تماس با کدک ۷۲۹ داشته باشید، تقریبا با یک تماس ۷۱۱ برابری می کند؛ یعنی اگر ۸ تلفن به صورت هم زمان با این کدک ۷۲۹ کار کنند، پهنای باند مصرفی آن به اندازه ی ۷۱۱ می شود. حالا تفاوت های آن ها در چیست؟ اگر این طور باشد که ۷۲۹ خیلی بهتر از ۷۱۱ است؛اما معمولا در شبکه ی داخلی، ما از ۷۲۹ استفاده نمی کنیم؛ چرا؟ چند دلیل دارد:
اول این که اصلا باید بررسی کنیم که مرکز تلفنمان پشتیبانی می کند یا نه؛ چون رایگان نیست. حالاً فرض کنید که مثلاً پاناسونیک داریم. ۷۲۹ کیفیت پایین یا خیلی پایین تری نسبت به ۷۱۱ دارد و چون پهنای باند در شبکه ی ما یا شبکه ی LAN زیاد ملاک نیست، معمولاً از کدک های با حجم بالاتر و با کیفیت تر استفاده می کنیم.
مورد بعدی یعنی مورد سوم که خیلی مهم است بحث چیست؟ میزان مصرف منابع است. این موضوع روی تعداد تماس های هم زمان، خیلی اهمیت دارد؛ شاید برای یک یا دو تماس مهم نباشد؛ اما اگر ۱۰۰ تماس هم زمان داشته باشیم، این پهنای باند مهم می شود و مصرف CPU و RAM سرور یا مرکز تلفنمان؛ یعنی اگر برای مثال مرکز تلفن گرنداستریم داریم و قرار است برای مثال ۳۰ تماس هم زمان داشته باشیم، باید این را مد نظر قرار بدهیم؛ البته در مرکز تلفن های تجاری، این موضوع حساب شده است. هرسوالی که داری در انجمن مطرح کن
مثلا در مرکز تلفن های پاناسونیک یا گرنداستریم، حساب و کتاب شده است. یا در Data Sheet به شما می گوید؛ مثلاً شما می توانید ۵۰ تماس هم زمان با فلان کدک داشته باشید. این موارد، موضوعاتی هستند که در Data Sheet مرکز تلفن ها وجود دارد و شما می توانید آن ها را مطالعه کرده و بررسی کنید.
اما به صورت کلی هر چه کدک یا الگوریتم فشرده سازی شما بیشتر و قوی تر باشد یعنی بیشتر فشرده کند، منابع بیشتری را مصرف می کند. به این قسمت دقت کنید. ببینید روی G729 میزان CPUای که دارد مصرف می کند ۲۲ است در حالی که در G711، ۵/۰ است. چند برابرش می شود؟ تقریباً ۴۰ برابر ان می شود.
 یعنی مصرف CPU به شدت افزایش می یابد. روی تعداد تماس هم زمان زیاد، نشان می دهد که مثلا همیشه در سرور یا مرکز تلفن شما، میزان مصرف CPU بالا است که خب این خیلی خوب نیست. اما برای چه مواقعی خوب است؟ برای موقعی که برای مثال، شما ۱۰ داخلی در خارج از شبکه دارید که می خواهید به آن ها روی اینترنت، داخلی یا سرویس بدهید. در این مواقع، پهنای باند خیلی مهم است.
مثلاً می گوییم در ۱۰ داخلی در خارج از شبکه، بهتر است که از کدکی استفاده کنیم که پهنای باند کمتری را استفاده می کند. پیشنهاد ما چیست؟ GSM است. اگر در حال استفاده کردن از مرکز تلفنی هستید که GSM را پشتیبانی می کند، پیشنهاد می کنیم روی سافت فونتان نهم از GSM استفاده کنید؛ چرا؟ چون هم پهنای باند کمی داشته و هم رایگان است؛ یعنی اکثر سافت فون ها از GSM پشتیبانی می کنند؛ مگر این که مثلا سافت فونی خاصی باشد که GSM را در نسخه ی رایگانش ارائه ندهد.
اما برای مثال در مرکز تلفن ایزابل هم GSM و هم ۷۱۱ به صورت پیش فرض، فعال هستند و می توانید از این کدک ها کمک بگیرید. همان طور که در تصویر می بینید، پهنای باند آن(GSM) 13 است و پهنای باند G711، ۶۴ است. پس پهنای باند کمتری را اشغال می کند.حالا میزان مصرف CPU را ببینید. این میزان برای GSM پنج و برای G711 5/0 است؛ ولی در عوض GSM، RAM بیشتری را اشغال می کند؛ یعنی روی کدک G729، RAM تغییری نمی کند ولی از CPU زیاد استفاده می شود؛ اما روی GSM، CPU خیلی استفاده نمی شود اما RAM، مصرف بالایی دارد.
حالا اگر بخواهیم جمع بندی ای داشته باشیم، شما باید حتماً از کدکی روی تلفن یا End Point خودتان  استفاده کنید که مرکز تلفن پشتیبانی کند. اگر داخل شبکه هستید، این موضوع خیلی اهمیت ندارد. پیشنهاد می کنیم که از همان ULAW و ALAW استفاده کنید.
روی Sip ترانک ها که معمولاً از مخابرات یا شرکت های دیگر می گیرید، ULAW و ALAW فعال است و معمولاً شما باید از همان کدک استفاده کنید و نمی توانید تغییر بدهید؛ اما اگر می خواهید سافت فونی را در خارج از شبکه راه اندازی کنید که پهنای باند برایتان خیلی مهم است، ما پیشنهاد می کنیم که GSM را استفاده کنید؛ در صورتی که باز هم مرکز تلفنتان از GSM پشتیبانی کند. برای مثال شما نمی توانید روی پاناسونیک از این پروتکل استفاده کنید.
خب این هم از مبحث کدک ها. حال به سراغ بخش بعدی آموزش برویم.
ttttttttttttttttttttttt
کاربرد کدک در مرکز تلفن ایزابل و سیستم تلفنی ویپ (جلسه ۳۷)
nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn
کاربرد کدک در مرکز تلفن ایزابل و سیستم تلفنی VOIP

در این بخش از آموزش می‌خواهیم در مورد Codecها صحبت کنیم. این‌که Codecها چه کاربردی در مرکز تلفن ایزابل یا به طور کلی در سیستم تلفنی‌های VOIP دارند و چطور و بر چه اساسی ما باید بهترین  Codec را انتخاب کنیم.

آنچه در این مقاله می خوانید:

کاربرد کدک در مرکز تلفن ایزابل و سیستم تلفنی VOIPتعریف کلی Codec و کاربرد آنمعرفی معروفترین کدک‌هاکاربرد بهترین نوع CodecILBC چیست و کاربرد آن چگونه است؟مصرف CPU روی مرکز تلفن بهترین زمان استفاده از Codec ILBCبهترین Codecها در شبکه داخلی و خارجینحوه فعال‌سازی Codecها در مرکز تلفن خلاصه مراحل فعال کردن Codecتنظیمات Codec در Extensionنرم افزار mobaxterm / نظارت و کنترال کامپیوتر از راه دورانتخاب Codec برای داخلی مورد نظر فعال کردن Codec روی Soft Phoneتنظیم کردن Codecتنظیم Codec روی ترانکتنظیمات Codec برای دو شرکت با دو مرکز تلفن

پکیج جامع مرکز تلفن ایزابلتوضیحات اولیه
تعریف کلی Codec و کاربرد آن
دوستان ابتدا یک تعریف کلی از Codec داریم و این‌که Codec چه کاری را انجام می‌دهد؟ زمانی که صدا بین دو مرکز یا حتی Soft phone یا IP phone می‌خواهد انتقال پیدا کند، وقتی‌که صدا بین دوتا End Point یا بین دوتا Client می‌خواهد انتقال پیدا کند، این صدا هم باید فشرده‌سازی شود و هم تبدیل شود که این کار توسط مرکز تلفن انجام می‌شود.
اما با استفاده از ابزارهای Codec هست و مرکز تلفن با Codecهایی که در اختیار دارد این کار را انجام می‌دهد. حالا این‌که Codecها چه فرق‌هایی با یکدیگر دارند جلوتر در مورد آن صحبت می‌کنیم .
مهم‌ترین بحث ما این است که بتوانیم بهترین Codecها را برای جایی که نیاز داریم استفاده کنیم. ما در این ویدئو می‌خواهیم بیشتر در مورد این موضوع صحبت کنیم.
انواع Codecها
معرفی معروفترین کدک‌ها
ابتدا به روی One note برویم. من تصویری را از انواع Codecها در واقع Codecهایی که بیشتر استفاده می‌شود و یا بیشتر در مرکز تلفن‌ها هست اینجا برای شما در نظر گرفتم.
ببینید سمت چپ اولین ستون Codec G711 هست که یکی از معروف‌ترین Codecها هست. همچنین   Codec G722 ,G729 و ILBC البته GSM هم هست. اینها Codecهای بسیار معروفی هستند و خیلی از مرکز تلفن‌ها اینها را ساپورت می‌کنند. یک تفاوت‌هایی را با یکدیگر دارند.
من یک توضیح کلی در مورد آن می‌دهم بعد به سراغ مرکز تلفن ایزابل می‌رویم. ببینید Codec G711 یا همان Codec ELAW  یا  ULAW هست که می‌شناسیم. کدکی هست که یک پهنای باند حدودا ۶۴ کیلوبایت را اشغال می‌کند.
در واقع برای یک کانال صدا که می‌خواهد رد و بدل شود ۶۴ کیلوبایت پهنای باید را اشغال می‌کند. اما روی Codec G729 ببینید حدود ۸ کیلوبایت است پس پکت‌ها فشرده شده‌اند.
یعنی زمانی که یک مکالمه در مرکز تلفن ایزابل برقرار می‌شود در صورتی‌که extention ما کدک G711 باشد حدود ۶۴ کیلوبایت یا مثلا ۶۸ کیلوبایت که این استاندارد یک مقدار متغیر است را اشغال می‌کند. اما اگر G729 باشد حدود ۸ کیلوبایت را اشغال می‌کند.
حال یک Codec معروف دیگر هم داریم ILBC که این کدک حدود ۱۶ کیلوبایت را اشغال می‌کند و این هم خوب است.
کاربرد بهترین نوع Codec
شاید این برایتان سوال شود که ما بهتر است از کدکی استفاده کنیم که کمترین پهنای باند را استفاده بکند قاعدتاً این در هر شبکه‌ای بهتر است. اما بعضی جاها لازم است که شما کیفیت صدا داشته باشید.
یعنی هر چه که فشرده‌سازی بیشتر می‌شود، کیفیت صدا افت پیدا می‌کند این مورد را مدنظر قرار بدهید. پس ما روی Codec G711 حدوداً بهترین کیفیت صدا را داریم و روی G729 بیشترین فشرده‌سازی، کمترین پهنای باند مصرفی و پایین‌ترین کیفیت صدا را نسبت به G711 داریم.
تصورتان این نباشد که اصلاً صدایی رد و بدل نمی‌شود یا اگر رد و بدل شود وضوحی ندارد اصلاً این‌گونه نیست اما قاعدتاً کیفیت G711 را ندارد.
ILBC چیست و کاربرد آن چگونه است؟
ILBC  هم یک Codec  است که نسبت به G729 یک برتری دارد که ILBC رایگان است. پس G729 کدکی هست که رایگان نیست و شما نمی‌توانید بر روی هر Soft Phone یا هر مرکز تلفنی راه‌اندازی کنید.
مثلاً مرکز تلفن‌های پاناسونیک این Codec را به‌صورت پیش‌فرض دارد و مرکز تلفن ایزابل به عنوان مثال G729 را ندارد به‌دلیل این‌که رایگان نیست و نمی‌تواند استفاده کند.
اما جایگزین آن ILBC است پس زمانی که برای ما پهنای باند مهم باشد و بخواهیم از کدکی استفاده کنیم که کمترین پهنای باند را مصرف کند و رایگان هم باشد، پیشنهاد ما ILBC است که هم کیفیت صدای قابل قبولی دارد و هم پهنای باند کمتری را نسبت به G711 اشغال می‌کند و Codec G711 هم یک Codec رایگان هست که روی مرکز تلفن ایزابل به‌صورت پیش‌فرض فعال است که جلوتر به شما نشان خواهم داد.
مصرف CPU روی مرکز تلفن
یک نکته دیگر هم هست که اینجا روی تصویر می‌بینید میزان مصرف منابع را به ما نشان می‌دهد. در اینجا CPU را ببینید ما روی G711 بر اساس فاکتوری که گفته ۰.۵ مصرف می‌شود. اما روی G729 ببینیدCPU 22 است یعنی تقریباً ۴۰ یا ۵۰ برابر G711 دارد CPU را مصرف می‌کند.
خوب دلیل این امر چیست؟ چون فشرده‌سازی بیشتر انجام می‌شود. دوستان دقت داشته باشید به نسبتی که فشرده‌سازی بیشتر شود میزان استفاده CPU افزایش پیدا می‌کند. در عین حال روی RAM خیلی تاثیرگذار نیست. یعنی CPU را بیشتر مشغول می‌کند.
پس این را مدنظر قرار بدهید که اگر به عنوان مثال از Codec ILBC استفاده می‌کنید  ببینید این ۰.۵   ILBC حدود ۱۵ تا ۱۸ اینهاست. یعنی حدود سی برابرش است. اگر از Codec ILBC داریم استفاده می‌کنیم این را درنظر بگیرید که مصرف CPU روی مرکز تلفن ایزابل خیلی افزایش پیدا می‌کند و باید CPU مرکز تلفن ما قادر به تبدیل صدا باشد و بتواند این فشرده‌سازی را انجام دهد.
پس ما می‌توانیم از این جدول چند تا نتیجه‌گیری کنیم. نتیجه‌گیری کنیم که چه موقع از چه کدکی استفاده کنیم.
بهترین زمان استفاده از Codec ILBC
 در واقع ILBC کدکی هست که معمولاً ما در خارج از شبکه و روی فضای اینترنت استفاده می‌کنیم. چرا؟ چون پهنای باند کمی را اشغال می‌کند.
وقتی شما به عنوان مثال دو تا مرکز در دو فاصله مکانی دور دارید مثلاً در دو تا شهر و می‌خواهید این دو تا مرکز را با یکدیگر لینک کنید به شرطی که تماس‌ها خیلی زیاد نباشد یا پهنای باندمان محدود باشد یا از این‌گونه محدودیت‌ها اگر داریم پیشنهاد می‌کنم از Codec ILBC استفاد کنید که مخصوصاً در فضای اینترنت با کم‌ترین پهنای باند صدا انتقال پیدا کند.
اما باید این نکته را بدانیم که همه Soft Phone ها را ما نباید این کار را انجام بدهیم. چرا؟ چون CPU را به شدت مشغول می‌کند. من در ادامه در رابطه با Codecها و کاربردشان صحبت می‌کنم.
بهترین Codecها در شبکه داخلی و خارجی
در شبکه داخلی یعنی شبکه LAN یک مجموعه به شرط آن‌که سوییچ‌ها به درستی انتخاب شده باشند و سخت‌افزارها به درستی گزینش شده باشند، پیشنهاد ما همان کدک پیش‌فرض ELAW یا ULAW هست همان Codec G711 ببینید ما این Codec G711 را با ELAW یا ULAW می‌شناسیم.
این‌که چه تفاوتی با یکدیگر دارند می‌توانید در گوگل سرچ بزنید توضیحات کامل آن هست. پس ما در شبکه داخلی سعی می‌کنیم که همان G711 را استفاده کنیم که کیفیت صدا به بهترین شکل انتقال پیدا کند و CPU خیلی مشغول نشود.
اما روی اکستنشن‌های روی موبایل یا مرکز تلفن‌هایی که در خارج از شبکه داریم ارتباط می‌دهیم سعی می‌کنیم که از Codec ILBC استفاده کنیم که رایگان است. G729 هم به دلیل این‌که رایگان نیست نمی‌توانیم استفاده کنیم. حال نحوه فعال‌سازی آن را با یکدیگر بررسی می‌کنیم.  ببینیم نحوه فعال‌سازی کدک‌ها در مرکز تلفن به چه‌صورتی است؟
نحوه فعال‌سازی Codecها در مرکز تلفن
انتخاب بهترین Codec و تنظیم آن
دوستان شما ابتدا در گام اول باید Codecهایی را که می‌خواهید در مرکز تلفن‌خود استفاده کنید را انتخاب کنید و گام دوم این است که هم باید روی Extension که روی ایزابل ساخته می‌شود و هم بر روی Soft Phone یا IP Phone خود نیز تنظیم کنید.
پس این سه مرحله را باید انجام دهید. مرحله اول چیست؟ این‌که ببینیم مرکز تلفن ما از چه Codecهایی پشتیبانی می‌کند. این خیلی راحت است اگر مرکز تلفن ایزابل مثلاً نسخه ۲۰۱۷ را دارید که اینجا نیست اما از نسخه ۲۰۲۰ و نسخه‌های جدید اینجا یک گزینه داریم به‌نام Asterisk SIP Settings روی آن که کلیک کنیم در این قسمت که قبلاً هم در مورد آن صحبت کردیم Codec ها را به ما نشان می‌دهد.
ببینید Codec ULAW، GSM و ALAW  که در جدول Codecها GSM هم بود که در مورد آن صحبت نکردیم. GSM حدود ۱۳ کیلوبایت پهنای باند را اشغال می‌کند و در عین حال برای تبدیل، بیشتر RAM یا در واقع حافظه RAM را مشغول می‌کند و CPU را کمتر.
این بستگی به شما دارد گاهی اوقات Soft Phone که دارید استفاده می‌کنید و می‌خواهید یک داخلی روی موبایل خود راه‌اندازی کنید آن Soft Phone ممکن است که ILBC و GSM را پشتیبانی نکند و شما مجبور هستید که از G711 استفاده کنید. اما اگر پشتیبانی کرد این کار را به راحتی انجام می‌دهید. چرا؟ چون ILBC و GSM توسط ایزابل پشتیبانی می‌شوند.
حال اگر خواستید ILBC را اضافه کنید در اینجا تیک آن را می‌زنیم و در نهایت Submit می‌کنیم و Apply را می‌زنیم. دقت کنید اینجا ILBC فعال شده است و می‌توانید از ILBC استفاده کنید.
اگر برای اولین بار وارد Asterisk SIP Settings شدید حتماً این IP Configuration را روی Public IP بگذارید. اگر نگذارید امکان ذخیره را به شما نمی‌دهد.
اگر نسخه ۲۰۱۷ را استفاده می‌کنید اینجاAsterisk SIP Settings را نداریم و حتماً باید در قسمت Security گزینه Advanced Settings گزینه Enable direct access (Non-embedded) to IssabelPBX را فعال کنیم که ما این کار را از قبل انجام دادیم.
در قسمت PBX Configuration بعد گزینه  Unembeded در تنظیمات PBX Setting گزینه Asterisk SIP Settings این را روی حالت Public می‌گذاریم. اینجا Codec را انتخاب کرده و در نهایت Submit کنیم.
 پس Codecهای پیش‌فرض ULAW، ELAW و GSM هستند و ILBC را هم در خارج از شبکه من پیشنهاد می‌کنم که استفاده کنید. اگر از Soft Phone GS Wave برای راه‌اندازی موبایل‌ها در خارج از شبکه استفاده می‌کنید بهترین گزینه همان ILBC است که GS Wave هم پشتیبانی می‌کند.
حال به روی مرکز تلفن ایزابل می‌رویم. پس اولین گام این است که ما Codecهایی را که قرار است مرکز تلفن استفاده کند را در قسمت Asterisk SIP Settings فعال کنیم. من در این‌جا مراحلش را می‌نویسم.
خلاصه مراحل فعال کردن Codec
فعال کردن Codecهایی که در مرکز تلفن استفاده می‌شود شامل:
۱-فعال‌سازی کدک‌های مرکز تلفن در قسمت Asterisk SIP Settings
۲-تنظیم کدک در Extensionها
۳-تنظیم در Client که حال ممکن است Soft Phone یا IP Phone باشد که منظور از IP Phone همان تلفن رومیزی است و Soft Phone هم روی موبایل یا روی سیستم است.
تنظیمات Codec در Extension
گام اول را انجام دادیم حال به روی Extension برویم روی مرکز ۲۰.۲۰۰ مثلاً ما یک داخلی ۵۰۰ داریم این داخلی ۵۰۰ را می‌توانیم در قسمت allow کدک خود را فعال کنیم هر کدکی که نیاز داریم. یا چند Codec را باهم بنویسیم.
در قسمت disallow می‌توانیم Codecها را غیرفعال کنیم یا اگر مثلاً بنویسیم all، کل Codecها را غیرفعال می‌کند و در قسمت allow هر کدکی را که بنویسیم همان یکی فعال می‌شود.
تنظیمات Codec در Extension
در واقع تنظیمات Codecها روی ترانک هم به همین صورت است. ۵۰۰ یک داخلی است و همان‌طور که مشاهده می‌کنید هیچ کدکی در قسمت disallow نوشته نشده است. آیا این بدین معناست که این هیچ کدکی را ندارد پس صدا چطور انتقال پیدا می‌کند و این تبدیل صدا یا فشرده‌سازی صدا چطور انجام می‌شود؟
شما اگر هیچ گزینه‌ای را هم ننویسید یا انتخاب نکنید پیش‌فرض Extensionها و Trunkها و تمام بخش‌های مرکز تلفن این است که از همان Codecهایی که در قسمت Asterisk SIP Settings استفاده کردیم و آنهایی را که فعال کردیم در اینجا استفاده می‌کند.
اگر خواستید ببینید کجاست می‌توانید خیلی راحت با Putty یا نرم‌افزار  MOBAXTERM به مرکز ۲۰.۲۰۰ وصل شوید.نرم افزار mobaxterm / نظارت و کنترال کامپیوتر از راه دور
در قسمت log Asterisk اینجا می‌نویسیم Sip Show Peer یک فاصله می‌گذاریم یک علامت سوال که بگذاریم کل Extensionهایی را که داریم را به ما نشان می‌دهد.
مثلاً بنویسم ۵۰۰ یک Enter بزنم کل تنظیماتی را که روی Asterisk ما نشسته و SAVE شده را در اینجا به ما نشان می‌دهد. در اینجا Codecهای ULAW، GSM، ALAW و ILBC را به ما نشان می‌دهد که ILBC را الان فعال کردیم. پس تمام Codecهایی که آنجا فعال شده است را به ما نشان می‌دهد.

انتخاب Codec برای داخلی مورد نظر
حال اگر من در اینجا disallow را all بکنم و یک Enter بزنم و در نهایت Apply کنم ببینیم در اینجا چه اتفاقی می‌افتد؟ Codec آن کلاً پاک می‌شود و در واقع این داخلی در حال حاضر هیچ کدکی را پشتیبانی نمی‌کند. داخلی‌های دیگر طبق پیش‌فرض خود همه Codecها را پشتیبانی می‌کنند. اما این داخلی هیچ کدکی را پشتیبانی نمی‌کند.
حال اگر من دوباره همین‌جا که disallow را all کردم بگویم داخلی من فقط می‌خواهد ILBC را پشتیبانی کند و Enter میزنم حالا Apply می‌کنم.
دوباره نگاه می‌کنیم در کدک‌ها ILBC قرار گرفت. پس اگر خواستیم یک کدک خاصی را اجرا کنیم disallow را all می‌گذاریم و در قسمت allow کدک مورد نظر خود را قرار می‌دهیم. اما اگر خواستیم تمام Codecها را پشتیبانی کند نیازی نیست چیزی را انتخاب کنیم. در قسمت Asterisk SIP Settings که Codecهای خود را Select کردیم همان کفایت می‌کند.
تنظیمات Codec در Soft Phone
فعال کردن Codec روی Soft Phone
دوستان مرحله سوم روی Soft Phone است. روی گزینه Preferences مثلاً این داخلی Bria هست. هر Soft Phone دیگری هم باشد بدین صورت است. روی GS Wave که در چند ویدئوی آموزشی قبلی در مورد آن صحبت کرده بودم. File قسمت Account Setting داخلی ما را نشان می‌دهد.
اما در قسمت  Preferences در قسمت Messaging می‌توانیم تنظیمات خود Soft Phone را انجام دهیم. در قسمت Audio Codec در سمت راست Selected Codecs ها هستند یعنی کدک‌هایی که شما انتخاب کرده‌اید و کدک‌هایی که موجود هستند هم سمت چپ در قسمت Codecs قرار دارند.
در قسمت Selected Codecs کدک‌های ILBC، G729، ULAW و ALAW را دارد پشتیبانی می‌کند. هر یک را که مدنظر داشته باشید می‌توانید استفاده کنید.
تنظیم کردن Codec
پس ما سه مرحله کار باید انجام دهیم. Codec روی خود مرکز تلفن‌مان هست. اگر Codec خاصی مدنظر ما هست روی Extension هم باید تنظیمات آن را انجام دهیم و اگر روی IP Phone هم مدنظر داریم آن را هم باید نگاه کنیم و ببینیم از چه کدکی پشتیبانی می‌کند.
مثلاً روی GS Wave روی موبایل کاملاً مشخص است. شما می‌توانید فقط  R121 را فقط تیک بزنید که فقط با همان Codec صدا را انتقال بدهد و در واقع پهنای باند کمتری را برای شما در اینترنت اشغال کند.
تنظیم Codec روی ترانک
حال به روی Trunk برویم. فرض کنید یک Trunk در قسمت Trunk name با اسم ۶۷۲۴۱ بسازیم و Host= 10.105.40.30 باشد Type=Pear می‌توانیم Context هم به آن بدهیم و Codec و هیچ تنظیماتی روی آن انجام نمی‌دهم. این را Submit می‌کنم و Ok می‌زنم و Apply می‌کنم.
۶۷۲۴۱ آخرین پارامتر است که اضافه شد.
با دستور ۶۷۲۴۱ Sip Show Peer  می‌توانم با آن ترانکی که ساختم ببینم که چه تنظیماتی روی Asterisk من قرار گرفته است. دقت کنید در قسمت پایین‌تر تمام کدک‌‌ها را نشان می‌دهد و می‌گوید تمام کدک‌هایی که شما انتخاب کردید این ترانک هم می‌تواند استفاده کند.
حال اگر ما Trunk خاصی مدنظر داریم باید چه‌کار کنیم؟ دوتا در واقع دستور را باید روی Trunk خود اجرا کنیم؟ دوتا دستور چه بود؟ disallow  و allow بود. روی مرکز تلفن روی Trunk خود ۶۷۲۴۱ در قسمت Peer Details می‌نویسیم disallow=all یعنی همه کدک‌ها را غیر فعال کن. حالا مثلاً allow=ILBC و یک Enter می‌زنیم تا Submit شود و در نهایت Apply می‌کنیم که تنظیمات روی Asterisk قرار بگیرد.
اگر دوباره چک کنیم می‌بینیم که فقط کدک ILBC انتخاب شد. پس تنظیمات کدک برای ترانک با Extension کاملاً مشابه همدیگر است و برای همین است که می‌گویم برای تنظیمات ترانک نیازی به نوشتن کدک نیست چرا؟ چون خود ایزابل به‌صورت پیش‌فرض G711 را پشتیبانی می‌کند و شما وقتی که بخواهید یک SIP Trunk راه‌اندازی بکنید از هر شرکتی که بگیرید معمولاً پیش‌فرض آنها همان G711 است و با Codec G711 صدا به راحتی انتقال پیدا می‌کند و نیازی به تنظیمات خاصی ندارید.
تنظیمات Codec برای دو شرکت با دو مرکز تلفن
فقط اگر دوتا شرکت هستید که دو تا مثلاً مرکز تلفن ایزابل دارد و در فاصله زیاد از هم هستند و رادیو یا MPLS یا مواردی دیگر را ندارید که کاملاً  Stable باشد مجبورید که از اینترنت یا بستر اینترنت استفاده کنید و Tunnel بزنید.
در چنین مواقعی پیشنهاد من این است که روی هر دو تا ترانک هر دو مرکز تلفن ایزابل خود disallow را all بگذارید و allow را ILBC کنید.
می‌دانید که از قبل باید ILBC را در Asterisk SIP Setting انتخاب کنید که انتقال صدا بین این دو تا ترانک از طریق ILBC صورت بگیرد که پهنای باند کمتری را برای شما اشغال کند و روی اینترنت بتوانید صدا را بهتر انتقال دهید. کیفیت صدا یک مقداری اگر پایین‌تر باشد بهتر است تا کامپیوتری شود و یا کلا قطع شود.
چون ما مشکلی که در ایران روی اینترنت‌ها داریم بحث آپلود است. ببینید شما اینترنت را از هر ISP که بگیرید دانلود خوبی به شما می‌دهد و سرعت دانلود نسبتاً خوبی دارید. اما آپلود خیلی پایین است. آپلود مثلا ۱۰۰، ۴۰۰،۳۰۰،۲۰۰ یا ۵۰۰ کیلوبایت به شرط این‌که اینترنت Dedicate نباشد.
معمولاً اینترنت‌ها Dedicate نیستند و آپلود پایینی دارند. پس در چنین مواقعی که شما یک Soft Phone در خارج از شرکت دارید یا دو تا مرکز تلفن دارید که می‌خواهید با یکدیگر لینک کنید روی بستر اینترنت پیشنهاد من این است که کدک آنها را حتماً  ILBC بگذارید که صدا با کیفیت یک مقدار پایین‌تر اما درست انتقال پیدا کند.
پس این کاربرد Codecها شد و یک ‌سری نکات دیگر هم هست که در بخش‌های جلوتر می‌توانیم در مورد آنها صحبت کنیم. اینها مواردی است که شما باید بدانید و در پروژه‌های سطح بالاتر نیاز هست که کدک‌ها را به‌درستی انتخاب کنید.برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه سانترال ، ویپ و شبکه  با ما همراه باشید…

ttttttttttttttttttttttt
کدک چیست؟ انواع کدک هایی که در ایزابل بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند کدامند؟
nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn

اگر در بحث راه اندازی ویپ فعالیت می کنید یا اینکه مقالاتی در این زمینه را خوانده باشید حتما با سوالاتی مانند کدک چیست؟ رو به رو شده اید.

آنچه در این مقاله می خوانید:

کدک چیست؟انواع کدک های صوتی در مرکز تلفن ایزابلکدک های تصویری

برخی از اختلالاتی که در ارتباطات بستر شبکه در مرکز تلفن ها به وجود می آید ممکن است به خاطر عدم استفاده درست از کدک صوتی یا تصویری مناسب باشد.
به همین دلیل در این مطلب قصد داریم ضمن بررسی اینکه کدک چیست؟ انواع آن برای انتقال صدا و تصویر در مرکز تلفن ها را مورد بررسی قرار دهیم تا متوجه شویم در صورت نیاز می توانیم از کدام کدک استفاده نماییم.
کدک چیست؟
کدک در واقع الگوریتم ذخیره سازی داده ها از طریق فشرده کردن و انتقال آن ها می باشد.
کدک ها می توانند به کدک صوتی وبرای انتقال صوت دربستر شبکه و یابرای انتقال تصویر مورد استفاده قرار بگیرند.
یعنی با استفاده از این الگوریتم می توان از انتقال صدا و تصویر در بستر شبکه برای برقراری ارتباط از طریق کدک های مختلفی استفاده نمود.
کدک های صوتی که در این مقاله بیشتر مورد نظر ما می باشند برای انتقال در بستر شبکه با توجه به نیاز سازمان ها و همچنین پهنای باندی که مصرف می شود مورد استفاده قرار می گیرند.
هدف اصلی اینکه انواع کدک ها قرار داده شده اند این است که بتوانیم در کنار پهنای باند مصرفی کمتر، کیفیت مناسبی را در انتقال تماس به صورت صوتی و یا برقراری تماس ویدیویی داشته باشیم.
در مرکز تلفن های ایزابل از کدک های مختلفی با توجه به پهنای باند و نوع بستر مورد نظر می توانیم استفاده نماییم که در ادامه به بررسی آن ها خواهیم پرداخت.  
دوره آموزش سانترال پاناسونیک و ایزابل (سیپ سرور)
انواع کدک های صوتی در مرکز تلفن ایزابل

در بحث کدک چیست؟ و برای مرکز تلفن ایزابل که ارتباطات در بستر شبکه را برقرار می کند می توانیم از کدک های مختلفی صوتی و تصویری استفاده نماییم.

همانطور که دربالا نشان داده شده،هرکدام از کدک های صوتی می توانند باتوجه به حجمی که دارند مورد استفاده قراربگیرند.
کدک G711 با توجه به حجم بالاتری که دارد می تواند صدا را با کیفیت HD ذخیره سازی و انتقال دهد که طبیعتا نیازمند پهنای باند بیشتری در شبکه شما می باشد.
زمانی که در بستر شبکه داخلی از این کدک استفاده نمایید،به شرط عدم محدودیت در ترافیک شبکه می توانید به راحتی کیفیت بالایی را در صدا داشته باشید.
این یعنی سازمان ها و شرکت هایی که از مرکز تلفن ایزابل استفاده می کنند با توجه به محدودیت هایی که در بسته مکالمه خود نداشته باشند، برای برقراری تماس داخلی با کیفیت به صورت HD می تواننند از این کدک استفاده کنند.
این کدک صوتی به صورت رایگان بر روی ایزابل قرار گرفته است و برای فعالسازی آن نیازی به استفاده از لایسنس نمی باشد. کدک G722 نیز پهنای باند بیشتری را اشغال می کند و بیشتر برای شبکه های داخلی که معمولاً محدودیتی در بسته های مکالمه ندارند مورد استفاده قرار می گیرد.
اما زمانی که قصد برقراری ارتباط در بستر اینترنت را داشته باشید و یا اینکه بخواهید بین شعبات مختلف خود در شهر های مختلف ارتباط در بستر شبکه و اینترنت استفاده نمایید بهتر است به سراغ کدک Ilbc بروید که پهنای باند کمتری را اشغال می کند و البته نسبت به کدک های g711 کیفیت پایین تری دارد.
استفاده از پهنای باند کمتر البته باعث می شود تا کمترین اختلال ممکن بین رفت و برگشت صدا و انتقال آن به وجود نیاید و کاربران بتوانند مکالمات با پایداری بالایی را داشته باشند.
پس در نتیجه گیری از بحث کدک چیست؟ می توانیم بیان کنیم که باتوجه به پهنای باند و میزان ترافیکی که در شبکه داریم می توانیم از انواع کدک های صوتی که به صورت رایگان و یا تجاری در دسترس قرار داده شده اند استفاده نماییم.
هرسوالی که داری در انجمن مطرح کن
کدک های تصویری
کدک های تصویری H264 که برای برقراری ارتباطات تصویری مورد استفاده قرار می گیرند دارای حجم بسته بالایی هستند و پهنای باند بیشتری را اشغال می کنند.
این کدک ها نیز به صورت رایگان و اولیه بر روی مرکز تلفن ایزابل فعال می باشند و می توان از آن ها برای تماس های تصویری و یا کنفرانس های بین کاربران و شعبات مختلف استفاده نمود.
در استریسک که پایه و اساس مرکز تلفن ایزابل می باشد، در صورتی که تلفن های ما در یک مرکز از کدک های یکسانی استفاده نکرده باشند، کدک ها را به هم تبدیل می کند تا عملیات رفت و برگشت صدا به خوبی انجام شود.
در مطالب بعدی و پکیج آموزش جامع ایزابل که روی سایت قرار خواهد گرفت در مورد این قابلیت  بیشتر توضیح خواهیم داد.

ما در آپارات